Cliënten hebben het recht om mee te praten en te beslissen bij belangrijke onderwerpen. De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd onderzocht tussen 2022 en 2024 of cliënten voldoende medezeggenschap hebben in kleine en middelgrote woonvoorzieningen in de gehandicaptenzorg. Naar aanleiding van dit onderzoek informeert Vereniging SPOT haar leden over de ondersteuning die wij bieden omtrent de Wet medezeggenschap cliënten zorginstellingen 2018 (Wmcz 2018).
Een verhuizing of het maken van huisregels? Cliënten in zorginstellingen hebben het recht om mee te praten en te beslissen bij deze belangrijke onderwerpen. De inspectie ziet dat zorgaanbieders in de gehandicaptenzorg proberen hun cliënten en hun naasten te betrekken bij beslissingen, maar ook dat ze vaak niet weten wat de wettelijke regels zijn. Ze informeren cliënten en hun naasten daardoor niet, of niet goed genoeg, over hun rechten. Ook zijn er met hen geen afspraken gemaakt over de organisatie van de medezeggenschap.
Op welke informatie heeft een cliëntenraad recht?
De cliëntenraad heeft recht op alle benodigde informatie van de zorginstelling. Dit omvat informatie over het beleid, de financiën, en de kwaliteit van zorg. Deze informatie stelt de cliëntenraad in staat om effectief advies te geven en de belangen van de cliënten te behartigen. Ook moet de instelling het advies tijdig aanvragen, zodat het ook echt van invloed kan zijn op het besluit. De cliëntenraad mag verder ook ongevraagd advies geven over onderwerpen die voor de cliënten van belang zijn.
Onderzoek IGJ
De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd onderzocht of cliënten voldoende medezeggenschap hebben volgens de Wet medezeggenschap cliënten zorginstellingen 2018 (Wmcz2018). In deze wet staat dat cliënten het recht hebben op medezeggenschap bij beslissingen die voor hen belangrijk zijn. Het wordt verplicht om een cliëntenraad in te stellen als de zorgaanbieder onder de Wkkgz valt en meer dan tien medewerkers heeft. Zorginstellingen waar cliënten wonen moeten er ook voor zorgen dat de cliënten die niet in een cliëntenraad zitten mee kunnen praten over onderwerpen die hen raken.
Uit het onderzoek blijkt dat 10 van de 29 zorgaanbieders voldoen aan de eisen van de wet. 19 zorgaanbieders organiseren geen inspraak voor cliënten en hun naasten, hebben geen officiële cliëntenraad of de cliëntenraad betrekt de andere cliënten niet. De IGJ vroeg in haar onderzoek wat goed werkt bij het organiseren van medezeggenschap van cliënten en hun naasten. Enkele punten die naar voren kwamen waren:
- Zorg dat alle cliënten kunnen meepraten. Ook cliënten die niet kunnen deelnemen aan overleg kan je achteraf om hun mening vragen.
- Organiseer af en toe een bijeenkomst voor familie en vrienden van cliënten. Vraag hun mening over onderwerpen die alle cliënten raken.
- Zorg dat je als bestuur op de hoogte bent van de wet (Wmcz2018) en informeer de betrokken medewerkers over de wet.
- Bespreek met cliënten en familie hun recht op medezeggenschap. Als er een cliëntenraad is, bespreek dan regelmatig met hen of zij tevreden zijn over de medezeggenschap.
- Vraag om advies over medezeggenschap bij een organisatie die hier veel van weet.
Ondersteuning Wmcz 2018 vanuit SPOT
Vereniging SPOT ondersteunt haar leden met behulp van informatieve dossiers en handige modeldocumenten. Zo ook in het kader van de Wmcz 2018. Leden van SPOT kunnen deze informatie vinden in de Spotdocs, waar ook het dossier cliëntenraad in opgenomen is.
Toegankelijk voor iedereen
In de SPOT Kennisbank is er ook een gedeelte cliëntenraad opgenomen. Ook niet leden kunnen deze informatie raadplegen. Lever je Zvw-zorg dan kan je hier de relevante informatie omtrent de Wmcz 2018 vinden. Ben je een Wlz-zorgaanbieder, dan kan je hier klikken. Aan de rechterkant in de inhoudsopgave vind je het kopje ‘Cliëntenraad’. De Wmcz 2018 geldt niet voor zorgaanbieders die uitsluitend Wmo-zorg aanbieden.
Onze Kennisbank biedt allesomvattende maar toch beknopte artikelen die alle facetten van het opstarten en runnen van een zorgorganisatie in de woonzorg, wijkverpleging en Wmo behandelen. Of je nu bezig bent met de opstartfase of op zoek bent naar manieren om jouw bestaande zorgorganisatie te verbeteren, hier vind je gemakkelijk en snel de informatie die je nodig heeft. Vereniging SPOT is altijd bezig met hoe wij het beste kleinschalige zorgaanbieders kunnen ondersteunen. De Kennisbank is hier een nieuw en belangrijk onderdeel van.
Deel met ons!
Heb je je cliëntenraad al geregeld en heb je handige tips voor andere zorgaanbieders? Of wil je graag delen hoe het proces bij jouw zorgorganisatie verliep? Mail ons of stuur een Whatsapp en deel jouw verhaal. De kennis en kracht van de zorg ligt immers in de praktijk.
Bron: IGJ